بسم الله الرحمن الرحیم
معنای توبه
توبه چیست ؟
معنای توبه از دو زاویه قابل بررسی است :
1- معنای لغوی
2- معنای اصطلاحی
معنای لغوی توبه :
در لغت "توبه " و "توب" به معنای رجوع و بازگشت است . طبری می گوید : " اصل توبه " اوبه " بوده و به معنای رجوع از مکروه ( ناپسند ) به سوی محبوب ( پسندیده ) است " بهضی از صاحب نظران بین این دو واژه فرق نهاده و " اوبه " را توبه ی خاص دانسته اند ، یعنی اگر توبه فقط به خاطر خشنودی و رضای خدا و بدون چشمداشت ثواب و خوف عذاب ص.رت گیرد ، " اوبه" است .
راغب در مفردات می گوید " توب به معنای ترک گناه به زیباترین صورت است و آن رساترین گونه ی معذرت خواهی است ، زیرا عذرخواستن بر سه نوع است : یا شخص عذر خواه می گوید : فلان کار را نکرده ام یا می گوید : آن کار را نکرده ام ، ولی منظورم از آن کار چنین و چنان بوده است و یا این که می کوید : آن کار را کرده ام ولی بد نموده ام و دیگر بار تکرار نخواهم کرد . گونه ی آخر ، توبه است .
معنای اصطلاحی :
توبه در معنای اصطلاحی ، بازگشت از گناه و ترک آن است ، در حالی که در معنای لغوی مطلق بازگشت بود . راغب در این باره می گوید : " توبه در شرع عبارت است از ترک گناه به خاطر زشتی آن و پشیمانی بر آن چه در گذشته واقع شده است و تصمیم بر ترک گناه و جیران اعمال "
مرحوم طبرسی می گوید : " اصل توبه رجوع است و واقعیت توبه ، ندامت و پشیمانی از عمل ناپسند با تصمیم بر عدم بازگشت به سوی آن است ." در مجمع البحرین آمده است : " توب و توبه رجوع از گناهان است و در اصطلاح اعل علم ، به معنای پشیمانی بر گناه از آن جهت که گناه است می باشد "
مبحث بعدی : فرق توبه با انابه